He mea nui kia mārama tonu mātou ki ngā wheako o ā mātou ākonga hei kōkiri i tā Te Pūkenga ngākau nui ki tētahi pūnaha mātauranga ahumahinga me te noho o ngā ākonga hei pūtake.
Ka neke atu i te tekau wiki e mahi ana tētahi rōpū puta noa i te kōtuinga o Te Pūkenga me ngā ākonga huri noa i Aotearoa. I haere atu te tīma rangahau ki ngā wāhi 15, mai i Whangārei ki Waihopai rā anō, kia mātua rongo i te whānuitanga o ngā reo ākonga me ngā rohe.
E 30 ngā hui whakaanga i tū i ngā kura me ngā wāhi ITO. Ka whai wā te maha o ngā ākonga, ngā kaimahi me ngā whānau ki te kōrero ki te tīma mō ā rātou wheako, he aha rā ngā mea hāpai, he aha hoki ngā taupā ki te angitu a te ākonga. Ko tōna 1,000 tāngata tērā i whai wāhi mai. I whakarite hoki te rōpū rangahau i ngā rōpū arotahi e 45 me te 300 tangata. Tōna tino tikanga i rongo kōrero mātou mai i ngā ākonga kāore e pai te whakaratoa, ngā ākonga e whakawhiti ana ki ngā akoranga mātauranga matua me ngā ākonga me whai tautoko, me ngā kaimahi hoki.
Nā, ka ahatia e Te Pūkenga ēnei mōhiohio whaihua? I whakapau kaha te tīma i ngā marama whakamutunga o te tau nei ki te arotake i huhua o ngā kōrero i rangona ai e mātou, arā, e 4,000 ngā kōrero whakapiri e tautohu ana i te 170 o ngā mea hāpai me ngā taupā, me ngā kōrero 4,500 ka tātaringia kia puta ngā kitenga me ngā kaupapa matua. Hei te Tau Hou ka mahi mātou ki te hanga i ngā momo ākonga hei whakaata i ngā momo rōpū ākonga, rōpu kaimahi hoki i rongo ai mātou. Ka whakamahia hoki ngā raraunga ki te whakamahere i ō rātou haerenga.
Ka whai koha tēnei kaupapa ki tā Te Pūkenga tauira whakahaere, ki te whānuitanga hoki o ā mātou mahi puta noa i te kōtuinga kia pai ake te Haerenga me te Wheako Ākonga. Hei te Tau Hou anō, ka tuari mātou i ngā kitenga ki ngā ākonga me ētahi atu.
Ehara nā te whai koha mai a ngā ākonga anake i pai ai te kohikohia o ngā raraunga engari nā te kōtuinga kaimahi, nā tētahi rōpū whānui hoki mai i ngā āpitihanga me ngā ITO Whakawhiti i mahi i te taha o te rōpū rangahau. E anga whakamua ana a Te Pūkenga kia mahitahi tonu me tēnei kōtuinga kaimahi ā tērā tau.
E ai ki a Karen Te Puke DCE Wheako me te Whakaanga Kiritaki i ARA, “Kua kawea e au ētahi tūranga kē i roto i tēnei rāngai i te taha o ngā ITO, mō ngā ngahuru tau e rua, nā reira e mōhio pū ana au he auaha, he ihumanea, he ngākau nui hoki ngā tāngata puta noa i tō mātou kōtuinga. Me te aha he pūmanawa ki te mahitahi. Heoi me uaua te whakarite wāhi e mahitahi ai mātou i roto i ā mātou ake whakahaere, hāunga ko tētahi rāngai whānui rawa.
Ko tētahi hua pai ko te whai wāhi ki te mātirotiro, te kite i ngā tāngata katoa e mahi ana i runga i tēnei kaupapa, me te whakarongo ki ngā kuapapa matua mai i ngā hui i tū i Whangārei, ā, tae noa ki Waihopai. Hāunga anō ko te whānuitanga o ngā whakaakoranga pai, ngā hononga kaha, tautāwhi me ngā kaiako, ngā kaiwhakangungu wāhimahi rānei. Ko ngā hiahia o tēnā, o tēnā, he ōrite. He maha ngā ākonga i kī mai kia kaha ake te āwhina i a rātou i te wā whakauru, ngā rā mātāmua hoki i roto i te taiao hou, te taiao mātauranga mātua. Ko te toko i te ora tētahi take nui mō te ngā ākonga maha, pērā i ngā ākonga Māori, Pasifika me te hunga whaikaha, whai tautoko hoki ki te ako. He mea hira kia mōhio ko te tauira whakahaere ka hua ake i ngā mōhiohio rawe, ngā pārongo pai rawa i kohikohia mai i ngā reo o ā mātou ākonga.”
“He mea ngaio, he motuhenga hoki ngā hui whakaanga me ā mātou ākonga, te kī a Desiree Williams, Kaiwhakahaere Angitu Ākonga Māori, Kuratini Tuwhera.
“Nā reira e whakapono ana ngā tāngata katoa i whai wāhi ki aua hui, ka āta whakaarohia ngā tirohanga o ngā ākonga ki te hoahoa o tā tātou pūnaha mātauranga ahumahinga hou. He mea whakamana anō te whai wāhi ki ngā huihiuinga, ki te tuari hoki i ō mātou wheako. Nā konā i tūturu ai te whakaaro, arā ngā kaupapa matua ā-motu nei hei whai mā tātou, me te kupu nui kia kaha tonu tātou ki aro nui ki ngā hapori kei te whakaratoa e tātou anō.”
“Ka mau te wehi o ngā hui kōtuinga,” te ki a Debbie Preston, Kaiārahi Takirua, Ko te Akonga te Pūtake. “Mei kore ake ngā ākonga, e kore e taea e mātou tēnei mahi rangahau te whakarite kia whai wāhi mai ngā ākonga, kia tutuki pai ngā mahi katoa.”